R.A.G.
Zie: Routinematig Aankoop Gedrag.

ROTA
Raad van Orde en Toezicht voor het Advertentiewezen, die toezicht houdt op de regelen voor het advertentiewezen, zoals opgesteld door uitgevers en erkende reclame- en adviesbureaus. Regels o.a. de honorering van de mediadiensten van de reclamebureaus, de zgn. 15% commissieregeling.

Rabatten
Zie: kortingen.

Rackjobber
Grossier die niet alleen goederen levert aan de detailhandel maar ook zorgt voor de presentatie en handling van die goederen in de winkel. Zie: service merchandiser.

Radioreclame
Alle commerciële boodschappen die via de radio worden uitgezonden.

Rage
We spreken dan een rage als de duur van de levenscyclus van een produkt niet langer is dan 1 à 2 maanden.

Randassortiment
Het gedeelte van het assortiment dat dient ter ondersteuning van het kernassortiment i.v.m. winstverhoging, serviceverlening, klantenbinding en image-verhoging.

Random Walk methode
Methode van a-selecte steekproeftrekking als er geen lijst van adressen heeft. De interviewer loopt via een van tevoren afgesproken route van de ene naar de volgende woning (tweede straat links, zesde huis enz.).

Random-sample
Steekproef die willekeurig getrokken is.

Range
Zie: variatiebreedte.

Rangorde schaal
Zie: ordinale schaal.

Ranking
Bij onderzoek door de ondervraagde iets op volgorde laten leggen/zetten. Bijvoorbeeld volgorde van belangrijkheid of aantrekkelijkheid.

Rapportering
Verkooprapport. De op schrift gestelde verslaggeving van de vertegenwoordiger handelende over de belangrijkste zaken die besproken zijn bij zijn bezoeken aan klanten. We kennen dagrapporten en weekrapporten. Vaak zijn deze al voorgedrukt zodat een uniforme verslaglegging gewaarborgd is.

Rate of return
Vorm van target pricing waarbij het opslag percentage op de kosten zodanig wordt gekozen dat een bepaald rendement op investeringen wordt verkregen.

Rating
Classificatie.

Ratio's
Zie: kengetallen.

Ratio-schaal
Hoogste meetniveau. Getallen representeren categorie, volgorde, betekenisvol verschil en betekenisvol nulpunt. Voorbeeld: gewicht in kilo's.

Rationalisatie
Het (achteraf) rechtvaardigen van eigen of andermans gedrag of denkbeelden met sociaal en psychologisch betere redenen dan de echte redenen. (Een nieuwe auto kopen omdat je de oude lelijk vindt en zeggen dat er zulke hoge onkosten op gemaakt moesten worden).

Rationeel gedrag
Gedrag dat stoelt op het gebruik van de logica en de verstandelijke vermogen. Dit in tegenstelling tot emotioneel gedrag, dat op gevoelens in intuïtie is gebaseerd.

Rationele koopmotieven
Verstandelijke motieven zoals prijs, gebruiksnut, duurzaamheid, etc.

Rayon
Afgebakend werkgebied dat is toegewezen aan een vertegenwoordiger.

Rayonnering
Om het vertegenwoordigersapparaat efficiënt te kunnen leiden wordt veelal een geografische werkverdeling gekozen waarbij elke vertegenwoordiger een eigen rayon krijgt toegewezen. Zie: Bewerkingstaak.

Reële inkomen
Het inkomen gecorrigeerd na inflatie.

Rebuy
Zie: aankoop.

Recall research
Herinneringsonderzoek, vooral naar advertenties en commercials via radio en TV. Zie: herinneringstest.

Recall test
Test gericht op het bepalen wat de proefpersoon zich herinnert van communicatie-uitingen waarmee hij geconfronteerd is geweest (gelezen, gezien, gehoord heeft).

Reciprociteit
Wederkerigheid, een tegenprestatie leveren. Komt voor in industriële markten: een leverancier een order gunnen indien hij bereid is zelf bij uw bedrijf een order te plaatsen. Ook bij onderhandelen: voor-wat-hoort-wat-situaties.

Reciprociteit in de marketing
Wederkerigheid, verkopende partij koopt ook van inkopende partij en omgekeerd. Dit komt veel voor bij exportsituaties naar landen zonder deviezen. Ook in de overheidssfeer (compensatie-orders).

Reclame
Betaalde communicatie in massamedia door een te identificeren aanbieder.

Reclame onderzoek
Meestal gericht op het meten van het effect van reclame via zgn. posttest. Zie: pretest, copy research en media onderzoek.

Reclame thema
De rode lijn die door de reclamecampagne loopt; de boodschap die men wil communiceren. Zie: Thema reclame.

Reclame-aandeel
Ook wel share-of-voice. Aandeel van een bedrijf in de totale reclame-bestedingen van de bedrijfstak.

Reclame-effect
Zie: communicatie-effect.

Reclame-posttest
Zie: posttest.

Reclame-pretest
Zie: pretest.

Reclame-uitgaven
Bestedingen aan reclame.

Reclamebereik
Het aantal personen dat wordt geconfronteerd met een door een concrete reclame-uiting/advertentie ingenomen deel van een medium.

Reclameboodschap
De inhoud van de advertentie: datgene wat men beoogt de communiceren.

Reclamebudget
Dat wat de voor de reclamevoering verantwoordelijke persoon/afdeling voor reclame mag uitgeven. Voor het vaststellen van dit bedrag zijn diverse methoden in omloop.

Reclamebureau
Zelfstandig dienstverlenend bedrijf dat advertenties maakt en plaatst en adviseert op het gebied van reclame in de ruimste zin van het woord.

Reclamecode
Code voor het Reclamewezen. De gedragsregels voor het reclamewezen ten aanzien van de consument en de reclameopdrachtgevers onderling. Vrijwillig aanvaard door betrokken partijen.

Reclamedoelgroep
Is afgeleid van de marketingdoelgroep. Er kan verschil zijn als men rekening houdt met buyers, users en deciders (kopers, gebruikers en beslissers).

Reclamedoelstellingen
Gewenste eindsituaties, die met het marketinginstrument reclame bereikt kunnen worden: merkbekendheid, claimbekendheid, couponredemptie, etc.

Reclamedrager
Het medium die de boodschapoverdracht tot stand brengt.

Reclamekorting
Deze korting wordt aan de handel verleend indien de handel reclame maakt voor het merk van de aanbieder.

Reclamemodel
Schematische indeling van de werking van reclame. Bekendste zijn het AIDA-model, IPM-model en DAGMAR.

Reclameplanning
Onder het begrip reclameplanning vallen de volgende activiteiten: analyse van het probleem, marktanalyse, formuleren doel, afwegen van de in te zetten media, controle en bij dit alles de tijdsconsequenties en de budgettering.

Reclamepsychologie
Dat deel van de psychologie dat zich bezig houdt met de relatie mens-reclame; het effect van reclame op het gedrag van de consument of lid van de doelgroep.

Reclameraad
Door de Overheid ingestelde raad die belast is met het toezicht op de naleving van de door de Overheid opgestelde richtlijnen voor de etherreclame.

Reclamespot
De te huren tijdsruimte voor het uitzenden van een commercial.

Reclamethema
De centrale campagnegedachte.

Recommandatie
Aanbeveling.

Recommandatiereclame
Mond-tot-mond reclame. Reclame die bewust tot doel heeft het doen doorvertellen van bepaalde boodschappen.

Recreatief winkelen
Zie: Plusshopping.

Recruting
Het werven van b.v. personeel.

Redactie van vragen
Het opstellen van (onderzoeks)vragen is een zaak waarbij duidelijke regels gelden.

Redemptie
Terugontvangst als reactie op een uitgeschreven actie b.v. terugontvangen % coupons.

Redigeren van een vragenlijst
Hiervoor gelden eigenlijk dezelfde regels als bij redactie van vragen. Erbij komt de volgorde van de vragen, deze moet logisch zijn. Het geheel moet een structuur bezitten met b.v. enkele trechtervragen.

Referentiegroep
De personen of groepen die dienst doen als een vergelijkingspunt voor de vorming van gedrag bij een individu. Referentiegroepen zijn soms aspiratiegroepen.

Refund-actie
'Geld-terug-actie'. Actie waarbij kopers van bepaalde artikelen tegen inlevering van een aantal bonnen die veelal op de verpakking zijn afgedrukt, geld terug kunnen krijgen.

Regelen voor het Advertentiewezen
Stelsel regels terzake het verkeer tussen adverteerders, reclamebureaus en media. Toezicht op de naleving van deze regels houdt de ROTA, de Raad voor de Orde en Tucht in het Advertentiewezen.

Regionaal winkelcentrum
Winkelcentrum met regio-verzorgende functie. De opzet is vergelijkbaar met een stadsdeelcentrum, maar het is veel groter (minimaal 50.000 vierkante meter).

Registratie
Optekening, schriftelijke vastlegging.

Reinforcement
Versterking. Schakel in het primitieve leerproces, als een persoon op een prikkel reageert door een bepaald produkt te kopen, zal hij als het produkt goed bevalt, een volgende keer versterkt reageren op dezelfde prikkel met dezelfde respons. Behoefte-prikkel-respons-beloning-versterking etc. Zie: Pavlov.

Reizende handel
Zie: ambulante handel.

Rekenkundig gemiddelde
Zie: gemiddelde.

Relatief marktaandeel
Het marktaandeel in verhouding tot het marktaandeel van de grootste concurrent. Zie: Boston matrix.

Relatief marktbereik
Indicatie voor de grootte van de distribuerende winkels.

Relatiekeuze
Keuze van relaties die voor persoonlijke verkoop van het produkt in aanmerking komen. Zie: selectieve distributie.

Relatieve cumulatieve frequentie
Geeft gecumuleerd aan welk deel van de waarneming t/m een bepaalde klasse voorkomt.

Relatieve frequentie
In statistiek: het percentage der waarnemingen dat in een bepaalde klasse valt.

Relatieve overvloed
Situatie waarbij meer geproduceerd wordt, dan de gezamenlijke afnemers kunnen afnemen.

Relatieve schaarste
Situatie waarbij de meeste afnemers nog veel onbevredigde behoeften hebben.

Reminder
Herinneringsreclame of brief als men niet op een actie heeft gereageerd (komt voor bij direct mail).

Remplace vraag
Zie: vervangingsvraag.